TRAFİK KAZALARINDA BEDENSEL ZARARLAR NEDENİYLE TAZMİNAT DAVALARI
- Bedensel zararların niteliği ve tazminat isteminin nedenleri
a) 6098 sayılı TBK’nın 54. maddesinde (önceki BK.m.46) yer alan bedensel zararlar, ölüm nedeniyle destekten yoksunluk gibi, bir ”can zararı” türüdür. Her ne kadar çalışanlar yönünden bir kazanç kaybı söz konusu olabilir ise de, bu bir ayrık durumdur. Öte yandan beden gücü kaybına uğrayan çalışanların bir kazanç kaybı olmasa bile, aynı kazancı elde ederlerken sakatlıkları oranında daha fazla güç(efor) sarfedecek olmaları tazminat istemlerinin haklı nedeni olup, buna ”güç kaybı tazminatı” denilmektedir.
b) Aynı biçimde çalışmayan, kazanç elde etmeyen kişilerin, yaşlı ve emeklilerin, küçük yaştaki çocukların, ev kadınlarının beden gücü kaybına uğramaları durumunda, bir kazanç kayıpları veya malvarlığı zararları söz konusu değil ise de, günlük yaşamlarını sürdürürlerken, yaşlı kişiler oturup kalkarlarken, çocuklar okullarına gidip gelirlerken, ev kadınları kendi ev hizmetlerini yaparlarken sakatlıkları oranında zorlanacaklarından, daha fazla güç (efor) sarfedeceklerinden, tümünün ”güç kaybı tazminatı” isteme hakları bulunmaktadır.
2. Bedensel zarar türleri
6098 satılı Türk Borçlar Kanunu’nun 54. maddesine ve önceki 818 satılı Borçlar Kanunu’nun 46. maddesine göre, tazminat istemeyi gerektirecek bir olay sonucu yaralanan kişinin maddi zararlarını 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 18-19 maddelerindeki ve ondan önce 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 16-20. maddelerindeki tanımlardan yararlanarak şöyle bölümlendirebiliriz;
- Geçici işgörmezlik nedeniyle güç ve kazanç kaybı
- Sürekli işgörmezlik (kalıcı sakatlık) nedeniyle çalışma ve beden gücü kaybı
- Tedavi giderleri ve tüm iyileşme süresince yapılan her türlü masraflar.
- Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar
- Yaşam boyu bakım giderleri
BEDENSEL ZARARLARIN HESAPLANMASI
Tazminat Hesabına Esas Bilgiler
- Olay
- Kusur Raporu
- Davacının bedensel zararına ilişkin sağlık kurulu raporu
- Davacının yaşı, yaşam süresi, işi,mesleği ve sosyal durumu
- Davacının bir işi ve kazancı varsa, kazanç durumunu gösteren belgeler (Davacı ev kadını, yaşlı bir kişi veya çocuk ise tazminat asgari ücretler üzerinden hesaplanacaktır.)
Bedensel Zararların ”Parasal” Ölçüsü
Çalışan kişiler yönünden güç kaybı tazminatı hesaplanırken, eğer işçilerin bordrolarındaki ücretler gerçeği yansıtmıyorsa, yaptıkları işe, kıdemlerine, ustalık veya uzmanlık derecelerine göre ”gerçek kazançlar” araştırılacaktır. Bunun gibi, tacirler ve serbest meslek sahiplerinin gelir bildirimleri ve defterleri, Yargıtay kararlarına göre tazminat ölçüsü olamayacağından , onlarında gerçek kazançları araştırılacaktır. Bunun için yapılması gereken, ilgili meslek kuruluşlarından emsal kazançların sorulması veya uzman bilirkişi görüşlerinden yararlanılmasıdır.
Kaynak: Çelik Ahmet Çelik ”Trafik Kazalarında Tazminat ve Sigorta”